Weg naar het accountantschap

Ontwikkel uw toekomst als accountant

Zet de volgende stap in uw carrière en laat uw kennis groeien met zichtbaarheid via Accountanthub.

Hoe word je accountant?

Wil jij een carrière waarin nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en financiële expertise samenkomen? Dan is het accountantschap iets voor jou. Maar hoe word je accountant in Nederland – en welke stappen moet je daarvoor zetten?

Bij Accountanthub helpen we je op weg met heldere informatie, professionele ondersteuning en de mogelijkheid om jezelf online zichtbaar te maken binnen het vakgebied.
Lees verder →

01

Bepaal jouw richting – AA of RA

02

Volg de bijpassende opleiding

03

Verzamel praktijkervaring

04

Registreer je als officieel accountant

Hoe word je opgeleid tot AA- of RA-accountant?

In Nederland kun je als accountant twee officiële richtingen op: je wordt opgeleid tot AA-accountant (Accountant-Administratieconsulent) of RA-accountant (Registeraccountant). Elke richting kent een eigen focus, opleidingspad en toekomstperspectief.

Twee oriëntaties binnen de accountancy

Tijdens je studie kies je uit twee hoofdgebieden:

  • Assurance (RA & AA-Assurance): Gericht op het controleren van financiële verantwoordingen, zoals de (wettelijke) jaarrekeningcontrole.
  • Accountancy-MKB (AA): Gericht op advisering, begeleiding en ondersteuning van ondernemers in het midden- en kleinbedrijf.
bar chart cycle
coins hover spending

Opleiding tot AA-accountant

De AA-accountant richt zich voornamelijk op de rol van adviseur voor mkb-bedrijven. Deze opleiding is sterk praktijkgericht en bestaat uit drie fasen:

Bacheloropleiding Accountancy

  • Duur: 4 jaar
  • Varianten: voltijd, deeltijd of duaal
  • Locaties: diverse hogescholen en particuliere instellingen

Postbacheloropleiding Accountancy-MKB

  • Duur: 2 jaar deeltijd
  • Kan gelijktijdig gevolgd worden met de praktijkopleiding

Praktijkopleiding (NBA)

  • Duur: 3 jaar
  • Wordt gevolgd tijdens een relevante functie in de praktijk

Opleiding tot RA-accountant

De RA-accountant specialiseert zich in het controleren van jaarrekeningen en het geven van financiële zekerheid. De RA-route is academisch van aard en bestaat uit vier opleidingsonderdelen:

Bacheloropleiding

  • HBO of universitair niveau

Master of Science in Accountancy

  • Wetenschappelijke master aan een universiteit (bijv. Nyenrode, Erasmus)

Post-master Registeraccountant (RA)

  • Duur: circa 2 jaar in deeltijd

Praktijkopleiding (NBA)

  • Duur: 3 jaar
  • Kan parallel lopen aan de post-masteropleiding

Tijdens de RA-opleiding doe je diepgaande kennis op van auditing, controleprocessen en assurance-opdrachten in verschillende sectoren.

De weg naar het accountantschap

Een helder overzicht van jouw opleidingsroute

Het traject om accountant te worden is zorgvuldig opgebouwd en biedt een mix van theorie, praktijkervaring en professionele ontwikkeling. Tijdens je opleiding doe je niet alleen financiële en juridische kennis op, maar ontwikkel je ook communicatieve en analytische vaardigheden die onmisbaar zijn in het vakgebied.

Afhankelijk van je gekozen opleidingsniveau volg je een van de twee routes: via het hbo of via de universiteit (wo). Hieronder lichten we de hbo-route toe.

Wat u moet weten

Wat is de Praktijkopleiding Accountancy?

De praktijkopleiding accountancy is het verplichte praktijktraject dat je volgt na of tijdens je theoretische opleiding tot accountant. Het doel is dat je als aankomend accountant onder begeleiding werkervaring opdoet in een erkende accountantspraktijk, en daarin aantoont dat je voldoet aan de eindtermen zoals opgesteld door de CEA. Afhankelijk van de route die je volgt, zijn er twee varianten: Praktijkopleiding Accountancy-MKB voor de titel AA (Accountant-Administratieconsulent) en Praktijkopleiding Assurance voor de titel RA (Registeraccountant)

Praktijkopleiding Accountancy-MKB (AA)
Doelgroep: Studenten die de hbo-route volgen en kiezen voor een carrière als accountant voor het midden- en kleinbedrijf (mkb).
Duur: Minimaal 3 jaar (praktijkervaring van 3.000 uur), maximaal 7 jaar inclusief eventuele onderbrekingen.
Inhoud & structuur

  • De opleiding wordt gevolgd tijdens of na de post-hbo opleiding Accountancy-MKB
  • Je werkt aan opdrachten binnen 4 werkdomeinen:
    1. Assurance-opdrachten (niet-wettelijk)
    2. Samenstellen van financiële rapportages
    3. Fiscale advisering
    4. Bedrijfseconomisch advies
  • Praktijkuren: Minstens 3.000 uur in 3 jaar en Minimaal 250 uur gericht op assurance-werkzaamheden
  • Je stelt een POP (Persoonlijk Ontwikkelingsplan) op met je leerdoelen
  • Jaarlijkse rapportages, trainingen, intervisie en het schrijven van een referaat
  • Je sluit af met een slotexamen

Begeleiding:

  • Een praktijkbegeleider (AA of RA) op kantoor
  • Toezicht en beoordeling door een erkend stagebureau (bijv. SRA, Novak)

Praktijkopleiding Assurance (RA)
Doelgroep: Studenten die de universitaire route volgen met het doel om registeraccountant te worden.
Duur: Ook 3 jaar (praktijkervaring van 3.000 uur)
Inhoud

  • Wordt gevolgd na of tijdens de post-master RA opleiding
  • Gericht op wettelijke controles van jaarrekeningen (assurance-opdrachten)
  • Bestaat uit diverse praktijkcases, verslaglegging, en beoordelingsmomenten
  • Er zijn meerdere opleidingsinstanties zoals NBA Opleidingen, Universiteiten en accountantsorganisaties die de praktijkopleiding coördineren

Toelatingseisen voor de praktijkopleiding Accountancy
Om te kunnen starten met de praktijkopleiding – zowel voor de AA- als RA-route – moet je aan een aantal basisvoorwaarden voldoen:

  • Werkzaam bij erkend stagebureau: Je bent in dienst bij een accountantsorganisatie die door de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) is erkend als officieel stagebureau.
  • Juiste theoretische vooropleiding: Je beschikt over – of bent aantoonbaar bezig met – de bijbehorende theoretische opleiding, zoals een hbo Accountancy of universitaire master in Accountancy (afhankelijk van de route die je volgt).
  • Aanmelding via NBA of stagebureau: De inschrijving voor de praktijkopleiding verloopt via het portaal van de NBA of wordt geregeld via het interne stagebureau van jouw accountantsorganisatie.

Zodra je aan deze voorwaarden voldoet, kun je starten met het praktijkgedeelte van jouw opleiding tot AA- of RA-accountant.

Afronding en officiële registratie

Heb je met succes de volledige praktijkopleiding afgerond – inclusief alle vereiste opdrachten, voortgangsrapportages en het slotexamen – dan ben je klaar voor de laatste stap: officiële registratie als accountant. Afhankelijk van de gevolgde route kun je je inschrijven in het accountantsregister van de NBA:

  • Als Accountant-Administratieconsulent (AA)
    Na de hbo-route (Accountancy-MKB) en de AA-praktijkopleiding mag je je registreren als AA-accountant. Deze registratie vindt plaats via de NBA en wordt formeel getoetst door de Accountantskamer van de rechtbank in Zwolle.
  • Als Registeraccountant (RA)
    Na het voltooien van de universitaire master, de post-master RA-opleiding én de RA-praktijkopleiding, kun je je inschrijven als Registeraccountant. Deze titel geeft je ook het recht om wettelijke controleopdrachten uit te voeren.

Na registratie ben je officieel bevoegd om de titel AA of RA te voeren en kun je je als volwaardig accountant vestigen, je aansluiten bij een kantoor of doorgroeien naar een leidinggevende of specialistenrol binnen de accountancy.

FAQ

Veelgestelde vragen over Word officieel accountant

Er zijn in Nederland twee wettelijk beschermde titels:

  • AA (Accountant‑Administratieconsulent) – gericht op advisering binnen het mkb.
  • RA (Registeraccountant) – bevoegd voor wettelijke jaarrekeningcontrole en assurance.

Traject:

  1. Hbo-bachelor Accountancy of Finance & Control
  2. Post-hbo opleiding Accountancy‑MKB (± 2 jaar deeltijd)
  3. Driejarige praktijkopleiding Accountancy‑MKB (≥ 3.000 uur)
    Na afronding en het slotexamen kun je je registreren bij de NBA als AA.

Je volgt een universitair traject:

  1. Master of Science in Accountancy
  2. Post-master RA (± 2 jaar deeltijd)
  3. Practijkopleiding Assurance (≥ 3.000 uur)
    Daarna schrijf je je in bij de NBA en ben je bevoegd RA te noemen.

De praktijkopleiding (AA of RA) duurt minimaal 3 jaar, waarin je minimaal 3.000 uur praktijkervaring opdoet onder begeleiding van een erkend kantoor. Je stelt een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) op, werkt binnen relevante werkdomeinen, volgt trainingsdagen, intervisie en sluit af met een slotexamen.

Je mag de titel voeren als:

  • Je zowel de theoretische als praktijkopleiding succesvol hebt afgerond;
  • Je bent geslaagd voor het slotexamen;
  • Je bent ingeschreven in het NBA-accountantsregister.
    Let op: alleen ingeschreven AA’s en RA’s mogen deze titels gebruiken.