Waarom zelf boekhouden soms een valkuil kan zijn
“Ongeveer 60% van de kleine ondernemers besteedt de boekhouding aan zichzelf,” blijkt uit onderzoek van de Kamer van Koophandel (2024). Klinkt als een slimme manier om kosten te besparen, toch? Maar is zelf boekhouden wel altijd de beste keuze? Zeker in een tijd waarin regels continu veranderen en de digitale mogelijkheden zich razendsnel ontwikkelen, is het interessant om stil te staan bij het verschil tussen zelf je boekhouding doen en het inschakelen van een accountant.
Dit artikel biedt geen droge opsomming van voor- en nadelen, maar neemt je mee in de wereld van de boekhouding vanuit het perspectief van een professional met jaren ervaring. We onderzoeken de nuances, de valkuilen, en vooral de kansen die beide opties bieden. Zo kun je straks zelf een weloverwogen keuze maken en begrijpen waarom sommige ondernemers zweren bij een accountant, terwijl anderen prima zelf de cijfers bijhouden.
Wil je weten wat je kunt verwachten van beide opties? En hoe toekomstige wetsvoorstellen je keuze kunnen beïnvloeden? Lees dan verder en krijg inzicht dat niet alleen nuttig, maar ook verrassend kan zijn.
De basis van boekhouden: zelf doen versus uitbesteden
Boekhouden betekent meer dan alleen bonnetjes bewaren en inkomsten bijhouden. Het is een systematisch proces waarbij financiële gegevens worden verzameld, geordend en geanalyseerd. Veel ondernemers starten met zelf boekhouden, vooral omdat het in eerste instantie kosten bespaart en direct inzicht geeft in de eigen cijfers.
Vergelijk het met het onderhouden van je eigen auto: je kunt zelf de olie verversen en de banden oppompen, maar soms is het beter om een specialist in te schakelen die veel meer kennis en ervaring heeft en ook complexe problemen kan oplossen. Een accountant fungeert als zo’n specialist voor jouw financiële ‘motor’.
Janine de Jong, accountant met meer dan 15 jaar ervaring, zegt hierover: “Zelf boekhouden is zeker mogelijk, maar je loopt het risico belangrijke fiscale voordelen mis te lopen of fouten te maken die later duur kunnen uitpakken.” (De Jong, 2023). Een accountant kijkt niet alleen naar de cijfers, maar adviseert ook over optimalisatie en risicovermijding.
Wat maakt het verschil zo groot? Ontdek de voordelen van beide
De keuze tussen zelf boekhouden en een accountant inschakelen draait om verschillende factoren. Hier zijn een aantal belangrijke overwegingen:
- Kostenefficiëntie: Zelf doen lijkt goedkoper, maar de tijdsinvestering en kans op fouten kunnen uiteindelijk duurder uitpakken.
- Expertise: Accountants zijn getraind om de complexe regelgeving te begrijpen en toe te passen, en houden zich op de hoogte van wetswijzigingen.
- Tijdswinst: Door een accountant in te schakelen, kan een ondernemer zich richten op de kernactiviteiten in plaats van op administratie.
- Fiscale voordelen: Accountants weten vaak beter hoe zij belastingbesparingen kunnen realiseren, bijvoorbeeld door gebruik van aftrekposten of investeringsregelingen.
Een klein bedrijf uit Utrecht merkte dit in de praktijk. Eigenaar Peter: “Toen ik zelf boekhield, voelde ik me vaak onzeker over of ik alles wel goed deed. Sinds we een accountant hebben, krijg ik regelmatig tips die me duizenden euro’s besparen.”
Toch kan zelf boekhouden een goede optie zijn voor startende ondernemers die de basisprincipes onder de knie willen krijgen en hun kosten laag willen houden. Met moderne boekhoudsoftware is het bovendien makkelijker dan ooit.
Waar gaan ondernemers vaak de mist in?
De valkuilen bij zelf boekhouden zijn legio, blijkt uit gesprekken met experts en ondernemers. Zo onderschatten velen de complexiteit van fiscale regelgeving en de gevolgen van een kleine fout in de administratie. Een fout kan leiden tot naheffingen of boetes van de Belastingdienst.
Volgens onderzoek van het Nederlands Instituut van Registeraccountants (2022) blijkt dat bijna 30% van de zelfboekhouders fouten maakt die financiële schade veroorzaken. “De menselijke factor speelt een grote rol. Tijdgebrek, onwetendheid of simpelweg vermoeidheid zorgen voor fouten,” aldus financieel adviseur Karin Vos.
Ook wordt de waarde van een goed advies vaak onderschat. Een accountant helpt je niet alleen achteraf met de boekhouding, maar kan je ook adviseren over investeringen, groeimogelijkheden en belastingvoordelen die je anders misschien mist. Zelf doen betekent ook zelf verantwoordelijk zijn, en dat kan veel stress opleveren.
Tip: Ondernemers die toch zelf willen boekhouden, doen er goed aan om periodiek een accountant in te schakelen voor een controle en advies. Dit kan veel problemen voorkomen en geeft een geruststellend gevoel.
Waarom toekomstige wetsvoorstellen je keuze kunnen beïnvloeden
De boekhoudwereld staat niet stil. Nieuwe wetsvoorstellen en digitalisering veranderen hoe ondernemers met hun administratie omgaan. Zo komt er steeds meer nadruk op realtime rapportages en transparantie richting de Belastingdienst. Dit betekent dat de complexiteit voor ondernemers waarschijnlijk zal toenemen.
Een recent voorstel van de Nederlandse overheid (Ministerie van Financiën, 2025) richt zich op het verplichten van digitale btw-aangiften en het stimuleren van geautomatiseerde boekhoudsystemen. Hierdoor wordt het zelf bijhouden van de administratie technisch makkelijker, maar ook strenger gecontroleerd. Dit kan voor ondernemers zonder voldoende kennis en tijd juist een extra uitdaging zijn.
Accountants spelen hierbij een belangrijke rol als brug tussen de ondernemer en de overheid. Zij begrijpen de nieuwe regels en zorgen ervoor dat hun klanten compliant blijven zonder onnodige zorgen. “De rol van de accountant wordt hierdoor steeds waardevoller,” stelt Janine de Jong.
Daarnaast worden er nieuwe regels verwacht rond duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen, die ook in de boekhouding moeten worden verwerkt. Dit maakt het inschakelen van een specialist nog relevanter.
Hoe denk jij erover? Zelf doen of uitbesteden?
Zelf boekhouden biedt flexibiliteit en kostenbesparing, maar vereist ook discipline, kennis en tijd. Een accountant zorgt voor zekerheid, advies en ontzorging, maar komt met een kostenplaatje. Welke optie het beste is, hangt af van je situatie, ambities en kennis.
Wat vind jij belangrijker: de controle houden of de zekerheid vergroten? En hoe ga jij om met de toenemende digitalisering en veranderende regelgeving? Misschien is het tijd om die afweging eens grondig te maken.