Waarom is mijn accountant zo duur? Een blik achter de schermen
“Waarom betaal ik zoveel voor een controle van mijn jaarrekening?” Het is een vraag die veel ondernemers zich weleens stellen — en terecht. De tarieven van accountants lijken soms willekeurig, maar er zit een systeem achter dat verrassend complex is. Wist je bijvoorbeeld dat een accountant in Nederland gemiddeld tussen de €100 en €300 per uur rekent, afhankelijk van ervaring, specialisatie en type opdracht? Dat blijkt uit een recent onderzoek van de NBA, de beroepsorganisatie voor accountants (Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants, 2024).
Wat veel mensen niet weten, is dat de tariefstelling niet alleen iets zegt over de tijd die een accountant ergens aan besteedt. Het zegt ook iets over risicobeoordeling, wettelijke kaders en kwaliteitseisen. Bovendien veranderen de spelregels voor de sector voortdurend — en dat heeft gevolgen voor wat jij als klant betaalt. Met aanstaande wetsvoorstellen over transparantie en toezicht in het vooruitzicht, is het een goed moment om deze vraag onder de loep te nemen.
In dit artikel ontrafelen we hoe tarieven tot stand komen, welke factoren meespelen, en waarom het ene accountantskantoor fors duurder is dan het andere. Je ontdekt inzichten van binnenuit — van experts en ervaringsdeskundigen — én je krijgt handvatten om zelf scherp te blijven bij je volgende offerte.
Een mix van risico, tijd én vertrouwen
De tariefstructuur van een accountant lijkt misschien simpel: uurtje-factuurtje. Maar achter de schermen gaat een complex afwegingsproces schuil. Tarieven zijn het resultaat van meerdere afwegingen: risico-inschatting, compliance-eisen, marktwerking en reputatie. Laten we die elementen kort uitlichten.
Allereerst speelt de aard van de opdracht een grote rol. Een wettelijke controle — bijvoorbeeld voor een middelgroot bedrijf — vereist een andere aanpak dan een vrijwillige controle of belastingadvies. De controleplicht brengt immers een hogere aansprakelijkheid met zich mee, wat meer controlewerk en documentatie vereist (NBA, 2023).
Daarnaast wordt er gekeken naar risico’s voor de accountant. Als een klant actief is in een risicovolle sector — denk aan vastgoed of horeca — moet de accountant meer waarborgen inbouwen. Dat verhoogt de kosten. Volgens expert dr. Liesbeth Mansveld (Universiteit Nyenrode) “komt bij elke controle een afweging kijken tussen de kans op fouten en de impact ervan. Dat beïnvloedt het hele controleplan, en dus ook de factuur.”
Ook reputatie en certificering spelen een rol. Grote kantoren met een AFM-vergunning voor wettelijke controles hanteren doorgaans hogere tarieven. Niet alleen vanwege hun schaal, maar ook door de verplichting om aan extra toezichtseisen te voldoen. “Je betaalt deels ook voor het kwaliteitslabel,” aldus Mansveld.
Wat drijft de prijs écht omhoog?
Om te begrijpen waarom accountants soms zoveel vragen, is het goed om de opbouw van een offerte te ontleden. Hier zijn een paar elementen die vaak terugkomen:
- Uurtarief per functieniveau: Een junior-assistent kost gemiddeld €100 per uur, terwijl een partner kan oplopen tot €300 of meer.
- Overheadkosten: Denk aan verzekeringen, opleidingen, IT-systemen en AFM-toezicht. Deze worden deels doorberekend.
- Beoordelingstijd: Een rapport moet vaak meerdere keren worden beoordeeld — door een manager én een partner. Die dubbele toets kost tijd en geld.
Een praktijkvoorbeeld: een controle-opdracht bij een middelgrote BV duurt gemiddeld 100–150 uur, waarvan 40% wordt besteed aan risicobeoordeling en dossiervorming (SRA Benchmarkstudie, 2024). Het daadwerkelijke ‘nakijken van de cijfers’ is dus maar een klein onderdeel van het geheel.
Daarnaast hanteren veel kantoren een vaste prijsopgave vooraf, om klanten zekerheid te bieden. Maar dat betekent ook dat accountants vaak een risico-inschatting maken over wat er fout kan gaan — en dat risico verrekenen in hun prijs.
Zoals fiscalist en registeraccountant Arjen van Dam stelt: “Accountants zijn geen boekhouders. Ze moeten onafhankelijk blijven en risico’s uitsluiten. Dat is kostbaar, maar noodzakelijk voor het vertrouwen in het systeem.”
Misverstanden over tarieven en ‘wat je krijgt’
Er bestaan hardnekkige misvattingen over het werk van accountants. Eén daarvan is dat je vooral betaalt voor administratief werk. In werkelijkheid zit de toegevoegde waarde vaak in het oordelen, adviseren en waarborgen van integriteit.
Veel klanten denken ook dat ze kunnen onderhandelen zoals bij andere zakelijke diensten. Maar de waarheid is dat accountants te maken hebben met strikte beroepsregels. Die laten weinig ruimte voor ‘kortingen op kwaliteit’. De NBA stelt in haar richtlijnen expliciet dat “prijsconcurrentie nooit ten koste mag gaan van het professioneel-kritische oordeel” (NBA, 2023).
Bovendien zijn er verschillen in wat klanten verwachten. Waar de een alleen een verplichte handtekening wil, zoekt de ander ook advies over bedrijfsvoering of fiscaliteit. Maar dat wordt niet altijd duidelijk afgesproken. Het gevolg: verwarring over de factuur.
“Transparantie in de offerte is essentieel. Laat zien welke stappen nodig zijn, waarom ze belangrijk zijn, en waar de klant invloed op heeft,” aldus Hans Bakker, partner bij een middelgroot accountantskantoor in Utrecht.
Een praktisch advies: vraag bij de offerte altijd naar de verdeling van uren en rollen. Zo krijg je zicht op waar je voor betaalt — en waar je eventueel kunt besparen zonder in te boeten op kwaliteit.
Toekomstige wetten en waarom ze ertoe doen
De komende jaren kunnen veranderingen in wet- en regelgeving grote invloed hebben op de tarieven. Zo ligt er een voorstel bij het ministerie van Financiën om meer transparantie te eisen in offerte-opbouw en prijsstelling. Dit moet het voor klanten makkelijker maken om verschillende aanbieders te vergelijken en misverstanden te voorkomen (Rijksoverheid, 2025).
Daarnaast wordt er gewerkt aan een herziening van de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta). Hierin komt mogelijk meer nadruk te liggen op duurzame bedrijfsvoering en maatschappelijke waardecreatie, wat extra rapportageverplichtingen met zich meebrengt. Voor klanten betekent dit: meer controle-uren, hogere tarieven — maar hopelijk ook meer waarde.
Tegelijkertijd gaan er stemmen op om kleinere bedrijven te ontlasten door grensbedragen voor controleplicht te verhogen. Dat zou betekenen dat duizenden bedrijven minder vaak verplicht een accountant hoeven in te schakelen. Volgens een impactanalyse van SEO Economisch Onderzoek (2024) zou dat de sector jaarlijks €20–30 miljoen aan omzet schelen, maar ook zorgen voor lagere administratieve lasten bij ondernemers.
Tot slot: technologie speelt een steeds grotere rol. Accountantskantoren investeren fors in data-analyse, kunstmatige intelligentie en automatisering. Dat kan op termijn leiden tot meer efficiëntie en dus lagere tarieven, al waarschuwen experts dat dit nog niet op korte termijn zichtbaar zal zijn.
Weten waar je voor betaalt
De tarieven van accountants zijn geen nattevingerwerk, maar het resultaat van professionele zorgvuldigheid, risicobeoordeling en wettelijke eisen. Achter elk bedrag schuilt een netwerk van controles, afwegingen en verantwoordelijkheden. Tegelijkertijd mag je als klant wél kritische vragen stellen. Transparantie, duidelijke afspraken en kennis van toekomstige ontwikkelingen geven je meer grip op de prijs én de waarde die je ervoor krijgt.
Dus de volgende keer dat je een offerte onder ogen krijgt: durf te vragen naar de opbouw, de risicoafweging en de impact van nieuwe regelgeving. Want weten waar je voor betaalt, is de eerste stap naar een duurzame samenwerking.